27 Lipca 2012

Geneza Festiwalu Domu

 

 

FESTIWAL DOMU

SPOTKANIA  Z  DZIEDZICTWEM  KULTUROWYM  TYKOCINA

 IMG_3090__Medium_.JPG

 

Historia większości małych miast w Polsce to zazwyczaj opowieść o powolnej degradacji oraz utracie politycznego i gospodarczego znaczenia. W XX wieku.

 Tykocin został całkowicie pozbawiony swojej miejskości - druga wojna światowa nieodwracalnie zmieniła charakter ludnościowy a Tykocin - dawne królewskie i magnackie  miasto - pozbawione zostało praw miejskich. Choć po transformacji ustrojowej Tykocin honorowo odzyskał prawa miejskie, to z trudem można odnaleźć żywą małomiasteczkową kulturę, która rozwijała się nie tylko przed wojną, ale także za czasów Polski Ludowej. Ślady te to przede wszystkim architektura - poczynając od średniowiecznego grodziska a kończąc na budynku dawnego kina Hetman - świadcząca o rozwoju miasteczka. Tykocin przegrał rywalizację z dużymi metropoliami - ośrodkami kultury, polityki i wielkich pieniędzy.

Jaka zatem będzie przyszłość Tykocina? Jaka jest przyszłość historycznych miasteczek w Polsce? Czy czasy świetności małomiasteczkowej kultury minęły bezpowrotnie pozostawiając po sobie jedynie nostalgiczne wspomnienie? Czy Tykocin dostanie jeszcze jedną szansę? Gdzie jest miasto-Tykocin?

Spotkania z dziedzictwem kulturowym Tykocina to apel o ratowanie małych miasteczek w Polsce ich materialnego i duchowego dziedzictwa. Jak chronić unikalny krajobraz małomiasteczkowej kultury? Jak wykorzystać symboliczny i historyczny potencjał zdeponowany w małej architekturze?

 

TRADYCJA FESTIWALU

Pierwsza edycja Festiwalu Domu odbyła się w 2007 roku. Miejscem jego narodzin był dom przy Placu Czarnieckiego 10 – XIX – wieczny tykociński zabytkowy dom mieszczański, który przez wszystkie edycje jest ośrodkiem działań i swoistym „logo”  festiwalu. Dom jest miejscem żywej tradycji, bo to zwykli mieszkańcy miasta tworzyli przez wieki jego historię, ich życie i praca stworzyły w istocie fenomen tego miejsca.

W domu przy Placu Czarnieckiego 10 mieści siedzibę Centrum Badań nad Historią i Kulturą Małych Miast, znajduje się tu  „Salon mieszczański”, przestrzeń o wielu funkcjach służących pielęgnowaniu i propagowaniu kultury regionu, mieszczącą galerię, ośrodek dokumentacji i edukacji Tykocina i Podlasia Tykocińskiego oraz punkt informacji turystycznej.

 

ULICA ZŁOTA

Od dwu lat miejscem działań artystycznych jest ulica Złota – w jidisz „Goldene gas”- główna handlowa ulica miasta.

Przed wojną ulica Złota tętniła życiem, była pełna sklepików i restauracji, stanowiła centrum handlowe i rzemieślnicze miasta. W trakcie Festiwalu chcemy przywrócić jej przedwojenny charakter, odtworzyć wygląd ulicy, sieć żydowskich i polskich sklepów i zakładów rzemieślniczych, zjawisko, wokół którego rozwija się akcja opowiadania Brunona Schulza „Noc Wielkiego Sezonu”..  

Rekonstrukcja ulicy Złotej nie będzie może  się odbyć bez udziału mieszkańców Tykocina. Dzięki wiedzy  najstarszych tykocinian wiemy, jak przed wojną wyglądało miasto. Przy organizacji imprezy współpracować będziemy zarówno z mieszkańcami ulicy Złotej, jak też właścicielami działających na niej współczesnych sklepów,  hoteli i piekarni.